κίνημα ελεύθερου λογισμικού (ανάρτηση ε)

προηγούμενες αναρτήσεις

ανάρτηση α
ανάρτηση β
ανάρτηση γ
ανάρτηση δ


Η συμβολή των νέων κινημάτων στην άμβλυνση του ψηφιακού χάσματος

Όπως εκτενώς παρουσιάζεται στην παραπάνω ανάλυση του ψηφιακού χάσματος, το φαινόμενο αυτό δεν είναι ένας διπολικός διαχωρισμός ανάμεσα σε αυτούς που έχουν και σε αυτούς που δεν έχουν τον τεχνολογικό εξοπλισμό για να έχουν πρόσβαση στις νέες τεχνολογίες, αλλά συνιστά ένα πιο σύνθετο φαινόμενο στο οποίο πρέπει να εξετάζονται τόσο οι τρόποι, όσο και τα αποτελέσματα της χρήσης των νέων τεχνολογιών.
Τα νέα κοινωνικά κινήματα λοιπόν, έρχονται να αμβλύνουν τα ψηφιακό χάσμα της χρήσης του περιεχομένου του διαδικτύου (Dyer, 2004, Hess, 2005). Η συμβολή αυτή των κινημάτων, δεν μένει απαρατήρητη και από παγκόσμια θεσμικά όργανα, έτσι στο Σχέδιο Δράσης της Γενεύης και στην Ατζέντα της Τύνιδος, (2003 & 2005, αντίστοιχα) τονίζεται η σημασία της ελεύθερης πρόσβασης στην παγκόσμια πληροφοριακή κληρονομιά για την άμβλυνση του ψηφιακού χάσματος (Bauer, Ketterman, 2007).
Η δράση λοιπόν αυτή των κινημάτων και τα αποτελέσματα της μπορούμε να θεωρήσουμε ότι θέτουν σε πρακτική εφαρμογή τις υποδείξεις του Δερτούζου προς τους ουμανιστές για την συμβολή τους στην ενίσχυση των κοινωνικών ωφελειών της τεχνολογίας (1998).

Συμπεράσματα
Η Κοινωνία της Πληροφορίας έχει πλέον εδραιωθεί και έχει προκαλέσει αλληλεξαρτώμενες επιδράσεις στη ζωή μας. Η ιστορία όμως έχει δείξει ότι τα δυνητικά οφέλη από την πλήρη αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων της δεν είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί από τη μια μέρα στην επόμενη. Το ψηφιακό χάσμα είναι ένα πρόβλημα που ανέκυψε μέσα από τη διαδικασία εκσυγχρονισμού της κοινωνίας και διάχυσης της γνώσης. Ωστόσο, ένα τέτοιο φαινόμενο δεν μπορεί να μελετηθεί μεμονωμένα και απαλλαγμένο από στοιχεία κοινωνιολογικού χαρακτήρα.
Τα κοινωνικά ζητήματα και ιδιαίτερα αυτό του ψηφιακού χάσματος που ακολουθούν την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών, οδήγησαν στην δημιουργία νέων κοινωνικών κινημάτων. Το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού, των κοινών ψηφιακών αγαθών και του ελεύθερου πολιτισμού αναπτύσσονται με γοργούς ρυθμούς, ενσωματώνοντας στις κοινότητες αυτές πληθώρα δημιουργικών ατόμων από όλο τον πλανήτη. Οι ακτιβιστικές τους δράσεις διεισδύουν σε όλο και περισσότερους χώρους ανάπτυξης της δημιουργικότητας και των επιστημονικών προϊόντων (λογισμικό, τέχνη) δημιουργώντας νέες αξίες στηριγμένες στην αλληλεγγύη και την ανταλλαγή και προτείνοντας κατά αυτόν τον τρόπο νέα συστήματα συμπεριφορών και οργάνωσης της κοινωνίας.Αποτέλεσμα των δράσεων αυτών αποτελεί η ανάπτυξη της σημειωτικής δημοκρατίας. Στόχος της σημειωτικής δημοκρατίας είναι η ενεργός συμμετοχή όλων και η αξιοποίηση έτσι των ικανοτήτων όλων των ανθρώπων για την ανθρώπινη ανάπτυξη.
Το όραμα της Κοινωνίας της Πληροφορίας στηρίζεται στο γεγονός ότι η γνώση πρέπει να είναι αφειδώς διαθέσιμη σε όλους. Κατά την επιδίωξη του οράματος αυτού πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η σύσταση της κοινωνίας που ζούμε, όπου παρατηρείται σωρεία αλληλένδετων προβλημάτων όπως: αναλφαβητισμός, ανεργία, φτώχεια, φυλετικές διακρίσεις, διαφορετικά μορφωτικά επίπεδα κ.α. Ταυτόχρονα, το κίνημα του ελεύθερου λογισμικού, των κοινών ψηφιακών αγαθών και του ελεύθερου πολιτισμού αποτελούν σημαντικές προσπάθειες ώστε να γίνει η τεχνολογία ευκολότερα προσβάσιμη και περισσότερο διαθέσιμη. Η προσπάθεια ερμηνείας του ψηφιακού χάσματος και η συνεπακόλουθη διαμόρφωση ανθρωποκεντρικών τρόπων διευκόλυνσης της πρόσβασης στην τεχνολογία συνιστούν τις παροντικές τάσεις στον τεχνολογικό τομέα.
Το «στοίχημα» που τα νέα κοινωνικά κινήματα καλούνται να κερδίσουν είναι αυτό της άμβλυνσης του ψηφιακού χάσματος και του εξανθρωπισμού της τεχνολογίας. Αυτό που μένει να φανεί είναι κατά ποσό αυτήν την ιστορική περίοδο η κοινωνία των πολιτών θα υπερισχύσει των κυριάρχων παγκόσμιων οικονομικών συμφερόντων.


Βιβλιογραφία

1.Amin S. (2006), Τα νέα κοινωνικά κινήματα: Οικοδομώντας τη σύγκλιση μέσα στη διαφορετικότητα, (http://www.re-public.gr/?p=30)
2.Bauer V.& Ketterman M. (2007), Διαφυλάσσοντας τα commons εντός (κι εκτός) της κοινωνίας της πληροφορίας: Πώς η διακυβέρνηση του ίντερνετ μπορεί να συμβάλει στην αποφυγή της πραγματικής ‘τραγωδίας των commons’, (http://www.re-public.gr/?p=111)
3.Bell P & Hanet K. (1987), Film, TV and the Popular, The Australian Journal of Media & Culture, vol. 1 no 2
4.Berra M. (2006), New commons or IPR extension? The future of innovation, IASCP Europe Regional Meeting Building the European Commons: from Open Fields to Open Source, Italy.
5.Cook R. (1998), Semiotics in Technology, Learning, and Culture, Bulletin of Science Technology Society,18, p.p. 174-179, SAGE Publications
6.Dyer N. (2004), Species-Being Resurgent, Constellations, Volume 11, No 4, pp476-491, Blackwell Publishing Ltd..
7.Fisher W. (2007),Theories of Intellectual Property, (http://www.law.harvard.edu/faculty/tfisher/iptheory.html)
8.Free Culture Manifesto (http://freeculture.org/manifesto.php)


Μελίνα Δαρζέντα